Paradoxo da privacidade

As tecnoloxías de datos, iso que agora coñecemos co anglicismo “big data”, son ferramentas que permiten recompilar, almacenar e analizar grandes cantidades de información con fins diversos, desde a optimización de procesos ata o tratamento persoal individualizado de servizos. Con todo, estas tecnoloxías tamén expoñen unha serie de paradoxos en relación coa privacidade das persoas cuxos datos son utilizados. Por unha banda, arguméntase que o uso dos datos é beneficioso para a sociedade e que os individuos non teñen nada que temer se non teñen nada que ocultar. 
 

Doutra banda, denúnciase que o desenvolvemento do sector que fai acubillo de datos polas mastodónticas empresas do ámbito tecnolóxico está marcado polos intereses privados das elites económicas e políticas que o xestionan de forma despótica e contra a soberanía popular. 
 

Así, prodúcese unha situación na que os datos se converten nun recurso valioso e estratéxico para o poder, pero tamén nun risco para os dereitos e liberdades das persoas. Ante este escenario, exponse varios desafíos para o “big data”, como a necesidade de talento especializado, a calidade e veracidade dos datos, a súa correcta regulamentación e protección; e tamén o cambio dinámico e constante da contorna tecnolóxica. 
 

Estes desafíos requiren unha reflexión crítica sobre o papel das tecnoloxías de datos na sociedade e unha participación activa e responsable de todos os actores implicados. 
 

Reparemos na publicación dun estudo, “O paradoxo da privacidade na web social: o impacto das preocupacións sobre a privacidade, as características individuais e a relevancia social percibida en diferentes formas de realización persoal”, demostración de que as persoas estamos cada vez máis informadas, máis concienciadas dos riscos aos cales nos expón o mundo dixital e máis preocupadas pola nosa privacidade ou pola protección dos nosos datos persoais, un dereito fundamental, pero non actuamos en consecuencia, non deixamos de usar plataformas sociais, dispositivos móbiles nin modulamos a nosa forma de compartir información. 
 

A acumulación e a explotación dos nosos datos obstaculiza a capacidade propia de protexer libremente os nosos dereitos. Precisamente porque a causa do problema; isto é ,a falta de privacidade e de protección dos nosos datos, non radica en características nin en comportamentos de quen o sofre, todo o mundo. Non ten sentido buscar a explicación ao paradoxo en aspectos persoais. O persoal, como ben sabemos, é problema político.
 

As tecnoloxías “big data” vólvense opacas e imprevisibles e a cidadanía perde o coñecemento e o control sobre elas. É a dominación a través dos datos. 
 

Unha crecente desigualdade social que obstaculiza a capacidade da cidadanía de exercer o seu dereito fundamental á privacidade, á liberdade e á protección. Un reto para o control político dos oligopolios que controlan a Internet.