Moito é o que dan de si as palabras. É o caso de chispa. Na primeira opción, unha faísca, esa cousa insignificante que pode saír dunha rozadoira e, con axuda do demo e do aire, monta un espectáculo pirotécnico que nin o Apocalipse. Pero para o galego, que sempre lle busca tres pés ao gato por se o cuarto manca, «chispa» é tamén esa agudeza de enxeño, esa lucidez retranqueira que tanta falta nos fai. E velaí a nosa traxedia: sobrados de chispas que queiman e orfos da chispa que alumea.

Vivimos nunha contradición sociolóxica de manual. Somos o único pobo capaz de berrar con xúbilo «Arde Lucus!» para celebrar unha festa, mentres vemos, coa alma encollida, como «arde Galiza» de verdade. Debe ser que nos vai a marcha, ou que a nosa capacidade para disociar a realidade supera calquera estudo psiquiátrico. Gozamos co lume de mentira mentres o de verdade nos converte a paisaxe nunha fotocopia en branco e negro, salpicada polo gris cinza da incompetencia.

Agora toca o que toca. Toca «botar lume pola boca», si, pero con sentidiño. A prioridade é apagar as chamas, arrimar o ombreiro e aplaudir até coas orellas a eses heroes e heroínas das brigadas que se xogan o tipo con condicións que non asina nin o demo. A nosa afouteza para eles, que loitan contra o monstro con máis vontade que medios. E despois, cando a terra aínda estea quente, chegará o tempo de pasar facturas. Porque esta catástrofe, coma as anteriores, non caeu do ceo. Foi sementada con esmero durante anos de desleixo forestal e planificación de despacho.

A carraxe das veciñas e veciños que ven o seu mundo arder é a nosa. A solidariedade coas comunidades de montes que custodian o territorio con máis fe que axudas é obriga. Mais non nos enganemos. As solucións para que o monte non sexa un perpetuo candidato a crematorio son máis coñecidas que a receita do polbo á feira. O problema, o único e verdadeiro problema, non é de coñecemento, senón de vontade. Ou, para ser máis exactos, da súa manifesta ausencia.

Non se precisan milagres. Compre facer o elemental: unha política forestal que pense no futuro e non só no próximo balance económico. Un territorio ordenado onde o rural estea vivo e non sexa só un criadeiro de biomasa de combustión rápida. Poñerlle freo, dunha vez por todas, ao monocultivo do eucalipto. Fomentar a gandería extensiva para que as vacas fagan de bombeiros naturais. Potenciar un servizo público de extinción digno, que traballe todo o ano, non só cando o inferno xa serve cafés na praza da aldea. En resumo, necesítase xestión, non resignación.

Vívense días duros que anuncian futuros aínda peores. Afróntese con coraxe, pero sobre todo, con intelixencia. Porque para combater o lume que nos devora, antes da auga e dos hidroavións, o que se precisa é unha boa dose desa outra chispa. A que non queima. A que acende o cerebro.